فردوسی شاعر و سخنسرایی است که بی شک او را باید یکی از بزرگترین و بهترین خدمتگذاران سرزمین ایران به حساب آورد. او با آفریدن اثر فنا ناپذیر خود شاهنامه، در واقع ملیت ایران و آنچه را که بیگانگان در صدد از بین بردن آن بودند، به بهترین صورت خود احیاء نموده است.
اینکه بعضی ها می گویند: فردوسی به خاطر زر و سکه شاهنامه را سروده است و برای این سروده که در مقابل از محمود غزنوی دینار و زر بستاند، سخنی کاملا نادرست و بی اساس است؛ زیرا فردوسی سرودن شاهنامه را در زمانی شروع کرد که از محمود و سلطنت محمودی اثری نبود. فردوسی تنها به خاطر ملیت از دست رفته و در حال اضمحلال کشورش و در مقابل دستگاه خلافت که می خواهد هرچه بیشتر ایران را بکوبد و تحقیر نماید، قد علم می کند و اصل فلسفه شاهنامه هم در این است که می خواهد آنچه را که عرب و ترک غزنوی به لجن کشیده و تحقیر می نمایند، از نو با صورتی عالی احیاء نماید. می خواهد بیان نماید که اگر ایرانی شخصیت داشته باشد زیر بار زور و تحقیر نمی رود.
🔵 منبع: بازشناسی هویت ایرانی اسلامی (مجموعه آثار ۲۷)، صفحه ۱۰
دکتر علی شریعتی